X-lecia, Jarmark, Narodowy

Różne odsłony stadionu

W miejscu, gdzie obecnie znajduje się stadion PGE Narodowy, mieścił się wcześniej Stadion Dziesięciolecia. Wybudowano go w latach 1954-1955 według projektu Jerzego Hryniewieckiego, Zbigniewa Ihnatowicza i Jerzego Sołtana, ze zmianami w nurcie socrealizmu.

Na etapie budowy nie obyło się bez konfliktów w zespole architektów, ponieważ nie wszyscy zgadzali się z tym, by wprowadzić do projektu cechy architektury socrealistycznej, które były zgodne z obowiązująca wówczas doktryną. Oficjalna nazwa stadionu brzmiała: Stadion Dziesięciolecia Manifestu Lipcowego. Obiekt sportowy przeznaczony był do gry w piłkę nożną oraz do lekkiej atletyki. Miał odkryte trybuny z drewnianymi ławkami, a także 8-torową bieżnię. Aby usypać koronę i wał, użyto gruzu, który pochodził ze zniszczonych w czasie wojny budynków. Obok stadionu znajdowało się boisko treningowe, a także zaplecze przeznaczone dla zawodników i reporterów. W okresie PRL Stadion Dziesięciolecia był ważnym obiektem sportowym, bowiem tutaj odbywały się najważniejsze, w tym międzynarodowe imprezy sportowe. Wykorzystywano go również na imprezy kulturalne i do celów propagandowych. W historii stadionu nie brakowało również wydarzeń tragicznych – 8 września 1968 roku, podczas ogólnokrajowych dożynek, Ryszard Siwiec dokonał samospalenia, protestując przeciwko inwazji zbrojnej na Czechosłowację.

W świadomości wielu ludzi stadion funkcjonował jako ogromne targowisko – Jarmark Europa, działające tam od 1989 roku. Można na nim było kupić dosłownie wszystko, również rzeczy nielegalne, a w czasach, kiedy przegrywano płyty z muzyką czy grami komputerowymi, również pirackie wersje najnowszych tytułów. Bardzo często na koronie stadionu pojawiała się policja, która rekwirowała towar oraz przemycane papierosy i alkohol. Pirackimi płytami handlowano na koronie, zaś poniżej i od strony al. Zielenieckiej sprzedawano ubrania, również te z fałszywymi, markowymi metkami. Jarmark Europa był swoistym tyglem kulturowym, w którym mieszały się narodowości, języki czy oczekiwania, a mimo tego udało się mu dotrwać do 2007 roku.

Stadion PGE Narodowy, noszący wcześniej nazwę Stadion Narodowy, wybudowano w miejscu starszego obiektu sportowego na Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012TM. Budynek ma osiem kondygnacji o różnej wysokości. Poza imprezami sportowymi odbywają się na nim wydarzenia kulturalne, a także spotkania biznesowe. Przy jednym z wejść na stadion  (brama nr 3) znajduje się modernistyczna, betonowa rzeźba „Sztafeta”, autorstwa Adama Romana. Powstała w latach 1953-1955 i przedstawia trzech nagich biegaczy. Od wielu lat na realizację czeka pomysł, by betonową rzeźbę zastąpić odlewem z brązu.

Udostępnij

Share on facebook
Share on twitter
Share on email
Share on whatsapp

Czytaj

Zdjęcie archiwalne

lokalizacja

al. Ks. J. Poniatowskiego 1